2018-01-03
Co z implementacją MiFID II w Polsce?

implementacja mifid 2 w energetyceZ nowym rokiem w całej Unii Europejskiej nadchodzą duże zmiany w regulacjach prawnych sektora finansowego. Wszystkie państwa członkowskie UE mają obowiązek wprowadzić w dniu 3 stycznia 2018 roku przepisy dyrektywy MiFID II. Jasnym jest już, że polski ustawodawca nie dochowa tego terminu. Prace nad ustawą implementującą MiFID II nadal trwają i nie wiadomo, kiedy się zakończą, a nowe prawo jednak w pewnym zakresie musi być stosowane. W ostatnim stanowisku KNF wyjaśniła zakres stosowania pakietu MiFID II w Polsce. 

Współautorem tego wpisu jest Łukasz Jankowski

Zgodnie z postanowieniami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z 15 maja 2014 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniającej dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywy 2011/61/UE („MiFID II”), państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny implementować jej przepisy do 3 lipca 2017 roku, a ich wejście w życie miało nastąpić najpóźniej 3 stycznia 2018 roku.

W grudniu 2017 roku przedłożono Radzie Ministrów projekt ustawy zmieniającej ustawę z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw. W związku z pracami w Rządowym Centrum Legislacji, do którego wpłynęło kilkaset uwag dotyczących projektowanej ustawy, prace nad finalną treścią ustawy i jej wejściem w życiem mogą potrwać według prognoz nawet do kwietnia 2018 roku. W związku z powyższym, podobnie jak miało to miejsce w przypadku implementacji MiFID I, termin implementacji MiFID II nie zostanie dochowany i powstają wątpliwości, w jakim zakresie należy stosować postanowienia MiFID II oraz powiązanych z nią rozporządzeń („Pakiet MiFID”).

Komisja Nadzoru Finansowego postanowiła wyjaśnić te wątpliwości w stanowisku z 27 grudnia 2017 roku w sprawie stosowania w Polsce Dyrektywy MiFID II od 3 stycznia 2018 roku. Zgodnie z powyższym stanowiskiem KNF w sytuacji, gdy nie uda się implementować przepisów dyrektywy MiFID II, dojdzie do współistnienia następujących regulacji prawnych:

  • obowiązujących polskich przepisów regulujących funkcjonowanie rynku kapitałowego
  • dyrektywy MiFID II
  • dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2017/593 z dnia 7 kwietnia 2016 roku uzupełniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do zabezpieczenia instrumentów finansowych i środków pieniężnych należących do klientów, zobowiązań w zakresie zarządzania produktami oraz zasad mających zastosowanie do oferowania lub przyjmowania wynagrodzeń, prowizji bądź innych korzyści pieniężnych lub niepieniężnych
  • rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniające rozporządzenie (EU) nr 648/2012 („MiFIR”)
  • rozporządzeń delegowane i wykonawcze Komisji Europejskiej do MiFID II oraz MiFIR.

Wyjaśniając powyższe wątpliwości, w celu ustalenia hierarchii stosowania poszczególnych aktów prawnych, KNF w swoim stanowisku wskazała, po pierwsze, na zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego, zgodnie z którą w razie konfliktu z jakąkolwiek normą krajową w każdym państwie członkowskim sądy i organy krajowe mają obowiązek stosowania prawa wspólnotowego. Zatem, stosuje się prawo wspólnotowe, gdy przepisy prawa państwa członkowskiego są sprzeczne z bezpośrednio skutecznymi przepisami prawa wspólnotowego.

Po drugie, KNF powołuje w stanowisku zasadę bezpośredniej skuteczności dyrektyw unijnych. Ta bezpośrednia skuteczność polega na tym, że jednostka ma możliwość powoływania się na bezpośrednio skuteczne normy prawa wspólnotowego wobec państwa, nie czekając na implementację przepisów do krajowego porządku prawnego, w sytuacji gdy:

  • przepisy dyrektywy są precyzyjne i bezwarunkowe
  • z norm dyrektywy wynikają prawa jednostek wobec państwa, oraz
  • bezskutecznie upłynął termin implementacji dyrektywy  przez dane państwo członkowskie lub jej implementacja jest nieprawidłowa

KNF wskazała również, że zgodnie z zasadą pośredniego skutku dyrektyw, krajowe organy sądowe i administracyjne powinny dokonywać wykładni prawa krajowego w zgodzie z prawem wspólnotowym[1].

Biorąc pod uwagę konieczność stosowania powyższych zasad, KNF wskazała w stanowisku, że „do momentu implementacji odpowiednich aktów prawa unijnego porządek prawny będzie wyglądał w następujący sposób:

  1. Przepisy prawa polskiego pozostaną nadal stosowane, o ile nie będą sprzeczne z bezpośrednio skutecznymi przepisami aktów unijnych, w tym MiFID II oraz powiązanymi dyrektywami i rozporządzeniami.
  2. Jednostki mogą powoływać się w stosunku do państwa lub organów publicznych na przepisy dyrektywy MiFID II dające im uprawnienia, w przypadku spełniania przez te przepisy warunków bezpośredniej skuteczności (jasność, precyzyjność oraz bezwarunkowość).
  3. W odniesieniu do przepisów dyrektywy MiFID II i dyrektywy delegowanej nakładających obowiązki na adresatów norm (niebędących organami władzy publicznej) możliwe jest powoływanie się przez tych adresatów na nieobowiązywanie przepisów wobec organów administracji publicznej przewidujących takie obowiązki. Należy jednak mieć na uwadze, że w odniesieniu do beneficjentów usług świadczonych przez instytucje finansowe, zasadnym byłoby przyjęcie przez te instytucje założenia, że powoływanie się na brak implementacji dyrektywy wobec tych beneficjentów może nie być skuteczne.
  4. Rozporządzenia delegowane i wykonawcze Komisji (UE), jako część krajowego porządku prawnego państw członkowskich od chwili ich wejścia w życie, obowiązują wprost, powinny być stosowane z datą w nich określoną i nie podlegają implementacji do krajowego porządku prawnego (zgodnie z art. 249 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską).”

Jak wskazuje KNF w stanowisku, przepisy rozporządzeń powinny być stosowane przez podmioty do tego zobowiązane w sytuacji, gdy – pomimo niewdrożenia Dyrektywy MiFID II oraz powyższej dyrektywy delegowanej – w sposób autonomiczny i całościowy określają one zasady postępowania danego podmiotu, również przy uwzględnieniu stanu prawnego obowiązującego w polskim prawodawstwie. W pozostałych sytuacjach stosowanie przepisów rozporządzeń bez uprzedniej implementacji odpowiedniej dyrektywy do prawa krajowego nie będzie możliwe.

KNF w swoim stanowisku wskazała również szereg przykładów sytuacji, jak powinny być stosowane przepisy niezaimplementowanej dyrektywy MiFID II.

Podsumowując: począwszy od 3 stycznia 2018 roku winno się stosować bezpośrednio dyrektywę MiFID II, zgodnie z zasadami opisanymi powyżej, pomimo braku jej implementacji do polskiego porządku prawnego.

Warto dodać również, że prawdopodobnie podobna sytuacja może mieć również miejsce w kwestii implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 roku w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniającej dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylającej dyrektywę 2007/64/WE („PSD II”), która ma nastąpić do 13 stycznia 2018 roku. Tak jak w przypadku MiFID II, tak i przy implementacji PSD II również pojawiają się opóźnienia i wnioskować należy, że rekomendowane będzie postępowanie i stosowanie przepisów w sposób analogiczny jak w zakresie MiFID II.

 


 

[1] Wyrok Sądu Najwyższego z 16 lutego 2012 r., sygn. akt IV CSK 225/11, w którym Sąd Najwyższy stwierdził, że „zasadnicze cele także jeszcze nieimplementowanych dyrektyw unijnych powinny stanowić odpowiedni wzorzec interpretacyjny w zakresie interpretacji prawa polskiego” oraz, iż postanowienia dyrektyw winny stanowić wzorzec i punkt odniesienia dla ich adresatów.

Autorami tego tekstu są: Michał Markowski i Krzysztof Wiśniewski

 

Zapraszamy na warsztat o MiFID II




Dodaj komentarz
Nick/Pseudonim
WWW
Treść
Subskrybuj

Powiadamiaj mnie o nowych komentarzach do tego artykułu
E-mail (ukryty)


Bądź na bieżąco

Możesz zaprenumerować ten blog. Wpisz adres e-mail, a powiadomienie o nowym wpisie dostaniesz na swoją skrzynkę. 


O serwisie
Blog prowadzony przez prawników zespołu kontraktów publicznych i energetyki polskiego biura Eversheds Sutherland. 
  • Prezentujemy i omawiamy prawną stronę elektroenergetyki, energii odnawialnej, gazownictwa, ciepłownictwa i sektora wydobywczego.
  • Śledzimy legislację i komentujemy działania URE i UOKiK oraz największych graczy rynkowych.
  • Analizujemy orzecznictwo krajowe i europejskie dotyczące naszego sektora.
O autorach
Ostatnie komentarze
fotowoltaika kalkulator komentuje Tarcza Antykryzysowa obroni branżę OZE
Łukasz Jankowski - autor komentuje Powrót do starej ceny energii elektrycznej
Archiwum
Tagi
energetyka (22)prawo energetyczne (17)energia (16)OZE (14)prawo (11)
OZE ustawa (10)bezpieczeństwo energetyczne (10)ustawa OZE (9)energetyka odnawialna (8)Elektrownie Wiatrowe (8)inwestycje (8)ustawa o oze (8)energia odnawialna (7)gospodarka (7)farmy wiatrowe (7)węgiel (6)nowelizacja ustawy (6)Prezes URE (6)MW (6)URE (6)moc (5)ogniwa fotowoltaiczne (5)artykuły prasowe (5)ekologia (4)paliwa (4)DEE (3)refakturowanie (3)Komunikaty Prezesa URE (3)obrót energią elektryczną (3)OEE (3)dystrybucja energii elektrycznej (3)obowiązek koncesyjny (3)energia elektryczna (3) (3)MiFID II (3)paliwa stałe (3)paliwa ciekłe (2)obowiązek OZE (2)kopalnie (2) renewable energy (2)gaz (2)prawo europejskie (2)Towarowa Giełda Energii (2)COVID19 (2)tarcza antykryzysowa (2)nowelizacja OZE (2)efektywność energetyczna (2)zarządzanie energetyką (2)konsument (2)ceny energii (2)ciepło (1)hydrogen (1)decyzja URE (1)nowa ustawa o prawach konsumenta (1)system rozliczania energii (1)RES auction (1)UOKiK (1)odbiorca końcowy (1)shale gas (1)węgiel koksowy (1)prosumenci (1) (1)Zorganizowana platforma obrotu (OTF) (1)ustawa wiatrowa (1)wind energy (1)rynek paliw (1)ubezpieczenie (1)wytwarzanie paliw ciekłych (1)usługi eksperckie (1)sieci ciepłownicze (1)przywóz paliw ciekłych (1)derogacja ciepłownicza (1)Artykuł 45a (1)dopuszczalny pobór energii (1)PGNiG (1)ciepłownictwo (1)wodór (1)gazownictwo (1)prawo zamówień publicznych (1)mikroinstalacja (1)RES Act (1)akredytacja (1)CJEU (1)gaz ziemny (1)REMIT (1)prawo budowlane (1)gaz łupkowy (1)specustawa (1)CPPA (1)rynek energii (1)białe certyfikaty (1)koncesje (1)podmiot przywożący (1)usługi doradcze (1)elektrociepłownie (1)
więcej...
Poznaj inne nasze serwisy

Blog W ramach regulacji
Blog EuroZamowienia.pl
Blog kodeksWpracy.pl

Ta strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych oraz dla prawidłowego funkcjonowania strony. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo poprzez ustawienia przeglądarki lub wyrażenie zgody poniżej. Możliwe jest także wyłączenie cookies poprzez ustawienia przeglądarki, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje. Dowiedz się więcej w naszej polityce prywatności.



Akceptuję